Pesten
Definitie:
Pesten is gedrag waarbij iemand herhaald en gedurende langere tijd door anderen bejegend wordt op manieren die opzettelijk/onopzettelijk kwaadaardig zijn. Dit kan psychisch lijden veroorzaken en fysieke verwondingen tot gevolg hebben. Het kan variëren van woordgrapjes tot structureel geweld en afpersing. In extreme gevallen kan het leiden tot zelfdoding van het slachtoffer en ook tot psychische problemen van de dader(s).
Welke vormen van pesten zijn er?
Pesten kan in verschillende vormen plaatsvinden:
• grapjes maken ten koste van een ander;
• vervelende opmerkingen maken;
• beledigen of schelden;
• openlijk terechtwijzen;
• negeren of sociaal isoleren;
• gebaren maken;
• roddelen;
• kritiek uiten op iemands persoonlijke leven;
• beschadigen van eigendommen.
• Chanteren of afpersen
• Lichamelijk geweld
• Dreigen
Vaak gaat het overigens om een combinatie van deze vormen. Pesten is iets anders dan een eenmalig incident of een conflict, hoewel een conflict met een collega of leidinggevende wel aanleiding kan zijn tot pestgedrag. Meningsverschillen, beroepsgeschillen of machtsstrijd, die niet worden beslecht, werken het proces van pesten in de hand.
Grapjes maken ten koste van een ander: Iemand plagen klinkt dus niet als iets naars. Toch begint pestgedrag op de werkvloer vaak met plagen. Vooral als steeds dezelfde collega het doelwit is, dan wordt plagen treiteren en pesten. De plager zelf denkt dan vaak nog steeds dat een grapje moet kunnen.
Vervelende opmerkingen maken: ‘Heeft die vrouw toch de kracht niet voor, laat haar maar achter de computer tikken’, ‘Gelukkig is het voor jou dat je geen opleiding hoeft te volgen, helder licht dat je bent’. Opmerkingen die ik helaas uit de praktijk nu als voorbeeld hier benoemt. Opmerkingen die bewust worden gemaakt maar ook onbewust soms worden ingezet, waardoor de ander dit als niet prettig kan gaan ervaren.
Beledigen of schelden: Opzettelijk beledigen van een persoon. Scheldwoorden, verwensingen, schuttingtaal en andere vormen van grof taalgebruik vallen niet onder vloeken. Schelden is met woorden kwetsen of beledigen. Met schelden raak je mensen op de plek waar ze het meest gevoelig zijn. Daarin zijn meerdere categorieën te onderscheiden, zoals religie, ziekten, seksualiteit, afkomst en uiterlijk. Het begrip schelden grenst aan beledigen en kwetsen. Kortgezegd komt het erop neer dat je iemand raakt met woorden.
Openlijk terechtwijzen: In een volle kantine, waar klanten/collega’s (derden) bij zijn aangesproken worden op jouw handelen.
Negeren of sociaal isoleren: Bijvoorbeeld steeds dezelfde persoon niet meevragen voor de lunch of opzettelijk negeren in gesprekken. Dit kan fysiek zijn, maar ook digitaal komt dit voor. Bijvoorbeeld iemand buiten een whatsapp groep sluiten, niet laten deelnemen aan de vrijdag middag borrel of uitnodigen voor een digitale meeting.
Gebaren maken: Denk aan tong uit steken, middelvinger opsteken, mimiek nadoen van collega, ogen rollen, nadoen in beweging etc.
Roddelen: Over iedereen wordt wel eens geroddeld, dat is niet per se schadelijk. Wel als het steeds over dezelfde persoon gaat en telkens alleen de negatieve kanten van die persoon aan de orde komen. Dan wordt roddelen schadelijk voor iemands reputatie. Dan is er ook sprake van pestgedrag.
Kritiek uiten op iemand persoonlijke leven: Iemand wordt bijvoorbeeld bespot vanwege zijn of haar uiterlijk, gedrag, manier van praten of lopen. Maar bijvoorbeeld ook vanwege zijn of haar thuissituatie, hobby, sport of andere voorkeur.
Beschadigen van eigendommen: Spullen of bestanden kwijt maken, informatie achterhouden of niet doorsturen, beschadigen van eigendommen. Afval gooien in de handtas, koffie morsen over de telefoon, verf vanuit de werkplaats over kleding/schoenen laten ‘vallen’.
Chanteren of afpersen: ‘Wanneer jij dit niet voor mij doet, dan…’ of ‘Jij wilt hier blijven werken? Dan zou ik nu maar snel dit voor mij doen, anders..’. Dit kan gaan om handelingen, materiaal, geld, maar ook digitaal. Dit laatste is gebeurt steeds meer op de werkvloer, chanteren/afpersen d.m.v. video of foto van collega’s.
Lichamelijk geweld: Bij lichamelijk geweld hoeft iemand niet altijd gewond te raken. Ook in gevaar brengen kan, zoals “per ongeluk” een duwtje geven of iemand opsluiten. Van hete thee morsen tot en met een potlood prikken. Andere slachtoffers krijgen echt klappen of worden letterlijk in elkaar geslagen. Meestal staan slachtoffers bloot aan meerdere vormen tegelijk. Elke vorm van pesten tast het gevoel van eigenwaarde en het vertrouwen in andere mensen aan. Soms gaat die onzekerheid nooit meer weg.
Dreigen: Sommige mensen worden op het werk regelrecht bedreigd. Het kan hierbij gaan om bedreiging met ontslag door de baas. Of om (vage) dreigementen van collega’s: ‘het kan allemaal nog erger…’ of ‘we zullen je na werktijd wel een lesje leren’.
Wat te doen bij pestgedrag? Lukt het je niet om zelf het patroon te doorbreken?
– Spreek de ‘pester’ aan op zijn of haar gedrag.
– Spreek je leidinggevende aan en vertel over de situatie
– Neem contact op met de intern en/of extern vertrouwenspersoon
– Maak een melding bij de klachtenfunctionaris
– Maak een afspraak bij de eigen huisarts om hierover in gesprek te gaan
Lukt het je maar niet om het pesten een halt toe te roepen? Word je steeds onzekerder en verdrietiger? Blijf er niet mee lopen, zorg dat je een van bovenstaande stappen durft te ondernemen.
Pesten is gedrag waarbij iemand herhaald en gedurende langere tijd door anderen bejegend wordt op manieren die opzettelijk/onopzettelijk kwaadaardig zijn. Dit kan psychisch lijden veroorzaken en fysieke verwondingen tot gevolg hebben. Het kan variëren van woordgrapjes tot structureel geweld en afpersing. In extreme gevallen kan het leiden tot zelfdoding van het slachtoffer en ook tot psychische problemen van de dader(s).
Welke vormen van pesten zijn er?
Pesten kan in verschillende vormen plaatsvinden:
• grapjes maken ten koste van een ander;
• vervelende opmerkingen maken;
• beledigen of schelden;
• openlijk terechtwijzen;
• negeren of sociaal isoleren;
• gebaren maken;
• roddelen;
• kritiek uiten op iemands persoonlijke leven;
• beschadigen van eigendommen.
• Chanteren of afpersen
• Lichamelijk geweld
• Dreigen
Vaak gaat het overigens om een combinatie van deze vormen. Pesten is iets anders dan een eenmalig incident of een conflict, hoewel een conflict met een collega of leidinggevende wel aanleiding kan zijn tot pestgedrag. Meningsverschillen, beroepsgeschillen of machtsstrijd, die niet worden beslecht, werken het proces van pesten in de hand.
Grapjes maken ten koste van een ander: Iemand plagen klinkt dus niet als iets naars. Toch begint pestgedrag op de werkvloer vaak met plagen. Vooral als steeds dezelfde collega het doelwit is, dan wordt plagen treiteren en pesten. De plager zelf denkt dan vaak nog steeds dat een grapje moet kunnen.
Vervelende opmerkingen maken: ‘Heeft die vrouw toch de kracht niet voor, laat haar maar achter de computer tikken’, ‘Gelukkig is het voor jou dat je geen opleiding hoeft te volgen, helder licht dat je bent’. Opmerkingen die ik helaas uit de praktijk nu als voorbeeld hier benoemt. Opmerkingen die bewust worden gemaakt maar ook onbewust soms worden ingezet, waardoor de ander dit als niet prettig kan gaan ervaren.
Beledigen of schelden: Opzettelijk beledigen van een persoon. Scheldwoorden, verwensingen, schuttingtaal en andere vormen van grof taalgebruik vallen niet onder vloeken. Schelden is met woorden kwetsen of beledigen. Met schelden raak je mensen op de plek waar ze het meest gevoelig zijn. Daarin zijn meerdere categorieën te onderscheiden, zoals religie, ziekten, seksualiteit, afkomst en uiterlijk. Het begrip schelden grenst aan beledigen en kwetsen. Kortgezegd komt het erop neer dat je iemand raakt met woorden.
Openlijk terechtwijzen: In een volle kantine, waar klanten/collega’s (derden) bij zijn aangesproken worden op jouw handelen.
Negeren of sociaal isoleren: Bijvoorbeeld steeds dezelfde persoon niet meevragen voor de lunch of opzettelijk negeren in gesprekken. Dit kan fysiek zijn, maar ook digitaal komt dit voor. Bijvoorbeeld iemand buiten een whatsapp groep sluiten, niet laten deelnemen aan de vrijdag middag borrel of uitnodigen voor een digitale meeting.
Gebaren maken: Denk aan tong uit steken, middelvinger opsteken, mimiek nadoen van collega, ogen rollen, nadoen in beweging etc.
Roddelen: Over iedereen wordt wel eens geroddeld, dat is niet per se schadelijk. Wel als het steeds over dezelfde persoon gaat en telkens alleen de negatieve kanten van die persoon aan de orde komen. Dan wordt roddelen schadelijk voor iemands reputatie. Dan is er ook sprake van pestgedrag.
Kritiek uiten op iemand persoonlijke leven: Iemand wordt bijvoorbeeld bespot vanwege zijn of haar uiterlijk, gedrag, manier van praten of lopen. Maar bijvoorbeeld ook vanwege zijn of haar thuissituatie, hobby, sport of andere voorkeur.
Beschadigen van eigendommen: Spullen of bestanden kwijt maken, informatie achterhouden of niet doorsturen, beschadigen van eigendommen. Afval gooien in de handtas, koffie morsen over de telefoon, verf vanuit de werkplaats over kleding/schoenen laten ‘vallen’.
Chanteren of afpersen: ‘Wanneer jij dit niet voor mij doet, dan…’ of ‘Jij wilt hier blijven werken? Dan zou ik nu maar snel dit voor mij doen, anders..’. Dit kan gaan om handelingen, materiaal, geld, maar ook digitaal. Dit laatste is gebeurt steeds meer op de werkvloer, chanteren/afpersen d.m.v. video of foto van collega’s.
Lichamelijk geweld: Bij lichamelijk geweld hoeft iemand niet altijd gewond te raken. Ook in gevaar brengen kan, zoals “per ongeluk” een duwtje geven of iemand opsluiten. Van hete thee morsen tot en met een potlood prikken. Andere slachtoffers krijgen echt klappen of worden letterlijk in elkaar geslagen. Meestal staan slachtoffers bloot aan meerdere vormen tegelijk. Elke vorm van pesten tast het gevoel van eigenwaarde en het vertrouwen in andere mensen aan. Soms gaat die onzekerheid nooit meer weg.
Dreigen: Sommige mensen worden op het werk regelrecht bedreigd. Het kan hierbij gaan om bedreiging met ontslag door de baas. Of om (vage) dreigementen van collega’s: ‘het kan allemaal nog erger…’ of ‘we zullen je na werktijd wel een lesje leren’.
Wat te doen bij pestgedrag? Lukt het je niet om zelf het patroon te doorbreken?
– Spreek de ‘pester’ aan op zijn of haar gedrag.
– Spreek je leidinggevende aan en vertel over de situatie
– Neem contact op met de intern en/of extern vertrouwenspersoon
– Maak een melding bij de klachtenfunctionaris
– Maak een afspraak bij de eigen huisarts om hierover in gesprek te gaan
Lukt het je maar niet om het pesten een halt toe te roepen? Word je steeds onzekerder en verdrietiger? Blijf er niet mee lopen, zorg dat je een van bovenstaande stappen durft te ondernemen.
